Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in önceki günkü telefon görüşmesinin yankıları sürüyor. Liderlerin görüşmede Ukrayna savaşı ve Karadeniz tahıl anlaşması konularını ele aldığı basına yansımıştı. Görüşmeyi Ata Stratejik Araştırmalar Merkezi (ATASAM) Başkanı Volkan Özdemir ve emekli Büyükelçi Uluç Özülker Cumhuriyet’e değerlendirdi.
(Volkan Özdemir)
Özdemir, “Rusya’nın Tahıl Koridoru’ndaki amacı; büyük bir tedarikçi olarak dünya pazarına mal göndermek ve kendisi ile Ukrayna’dan gelen tahılları dostlarına ulaştırabilmekti” değerlendirmesini yaptı. Ancak, tahılların daha çok Avrupa’ya gittiğini ve Ukrayna’ya gelir yarattığını ifade eden Özdemir, Rusya’nın “Ukrayna ve Avrupa’ya böyle bir jest sunmak istememesi” nedeniyle anlaşmayı uzatmadığını belirtti.
Rusya’nın Tahıl Koridoru’nun uzatılmasında bu talepleri sunacağının da altını çizen Özdemir, “Rusya koridorun amacına ulaşmadığı şeklindeki taleplerini tekrar ve yüksek sesle dile getirecektir. Bir anlaşma olması ihtimali yeniden söz konusudur. Olursa, yeni bir tahıl koridoru anlaşması imzalanabilir” dedi.
‘TÜRKİYE İÇİN HAYATİ’
Anlaşmanın iptalinden sonra Karadeniz’deki saldırıları anımsatan Özdemir, şunları kaydetti: “Türkiye için hayati olan, Karadeniz’in Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nde sahip çıkılan, şartlarının aynen uygulandığı, bunun gibi yumuşatıcı bir arabuluculukla ve tahıl koridoru gibi anlaşmalarla gerilimin düşürüleceği barış denizi olmasıdır. NATO ‘da bir kırılma yaşanacağını zannetmiyorum. NATO içerisinde ABD başta olmak üzere tahıl koridoru anlaşmasının devam etmesini isteyen ülkeler var.”
(Uluç Özülker)
‘BARIŞ ÖN PLANA ÇIKABİLİR’
Emekli büyükelçi Uluç Özülker ise Putin’in Türkiye’ye gelme nedenlerinden birinin Rusya-Ukrayna Savaşı’nın boyut değiştirmesi olduğunu söyleyerek, “Ukrayna, 350-400 kilometre menzilli İHA’larıyla Rusya topraklarını vurmaya başladı. Bu nedenle Putin, savaşı bir ateşkesle bitirmek isteyebilir. Türkiye ise şu anda Zelenski ve Putin’le görüşebilen tek ülke. Her iki ülke de gerçek anlamda Erdoğan’a bir güven duygusuyla yaklaşıyor, bu nedenle Putin ikili bir konuşmada barışı ön plana çıkarabilir” dedi.
Rusya’nın küresel bir atılıma geçtiğini ifade eden Özülker, “Rusya tahıl ihracatını Uzak Doğu’ya ulaştırmak istiyor. Bu açıdan en kritik nokta Karadeniz. ABD’nin de Karadeniz üzerinde bir açılış yapmak hususunda Türkiye üzerinde etkili olabilecekleri bir ortamı yaratma ihtimali var” dedi.
